Ponad dzisięć lat PSML opiekuje się grobami lekarzy na Rossie.
W 2013 r. staraniem PSML został odnowiony pomnik lekarza Ludwika Michała Czarkowskiego. Pomnik został odnowiony dzięki lekarzom z USA. Szczególne podziękowanie należą się dla pana Stanisława Połońskiego, który ten projekt wspierał materialnie, fizycznie i duchowo. Pomnik restaurował pan Czesław Połoński.
Pomnik lekarza L. M. Czarkowskiego przed i po renowacji na zdj. poniżej.
![]() |
![]() |
Ludwik Michał Czarkowski ur.w majątku Czarkówka, dawne woj. Podlaskie. Po ukończeniu w 1875 r. gimnazjum i 1880 r. studiów medycznych na Uniwersytecie Warszawskim trudnił się praktyką lekarską kolejno w latach 1881-1884 w Skale pod Ojcowem, w 1884-1894 w Siemiatyczach, w 1894-1911 w Wilnie, krótko w Grodnie, w 1912-1918r. w Siennie (gubernia mohylewska). W 1918 r. powrócił do Wilna, gdzie od 1919 r. był starszym bibliotekarzem Biblioteki USB. Od 1894 r. był członkiem Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego, w którym w latach 1897-1899 był starszym sekretarzem, w latach 1902-1904 wiceprezesem i w 1925 r. jego honorowym prezesem. Zainicjował Związek Lekarzy Polaków w Wilnie. Od 1907r. pełnił obowiązki kierownika biblioteki Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie na początku lat dwudziestych był jednym z najwybitniejszych członków Ligi Narodowej na terenie Wilna. Zmarł 28 października 1928 r.
![]() |
![]() |
W dniach 1-2 maja 2014 r. odbyła się kwesta na rzecz odbudowy grobów lekarzy na wileńskiej Rossie. Pieniądze zostały przekazane dla Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą. Z tych pieniędzy został odnowiony pomnik dr. Szwengrubena.
![]() |
![]() |
Władysław Szwangruber pochodził ze szwedzkiej od dawna spolonizowanej rodziny. Uczył się w gimnazjum w Wilnie, w tym samym gimnazjum i w tej samej klasie uczył się Józef Piłsudski. Chłopcy byli kumplami. W 1885 roku został wydalony z gimnazjum (za poglądy). Przeniósłsię do Dorpadu, studiował tam weterynarię i medycynę. Po ukończeniu których został wysłany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych na Kaukaz do walki z epidemią, pracował na Syberii i środkowym wschodzie. Do Wilna wrócił w 1909 roku. Brał udział w zwalczaniu cholery, prowadził praktykę prywatną. Od 1915 ażdo śmierci był naczelnym lekarzem Szpitala Epidemidogicznego na Zwierzyńcu. Kierował szpitalem w trudnych latach I Wojny Światowej i walk o niepodległość. Był doskonałym internistą i weterynarzem. Zmarł w 1928r.
![]() |
![]() |
Anicet Reniger, lekarz, powstaniec 1831 r. Urodził się w 1804 r. w Lublinie. Studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Stopień kandydata medycyny i chirurgii uzyskał w 1831 r. Po wybuchu powstania przyłączył się do powstańców. Jako lekarz był obecny w bitwach pod Plemborkiem, Szawlami i Nowym Miastem,w stopniu lekarza 2 klasy przekroczył granicę pruską i został interniowany w obozie Langallen. W 1832 r.uzyskał pozwolenie powrotu do kraju, gdzie praktykował w okolicach Wilna. Od 1838 r. w sezonie letnim był lekarzem zdrojowym w Druskienikach. W 1842 r. został pierwszym bibliotekarzem Towarzystwa Lekarskiego w Wilnie. Piastując to stanowisko do 1848 r., uporządkował liczącą 5 tys. tomów bibliotekę i sporządzil dwa katalogi. Na początku 1840 r. założył w swoim mieszkaniu w Wilnie nielegalną polską bibliotekę, następnie włączył się do działalności konspiracyjnej. W 1846 r. został aresztowany i skazany na 15 lat katorgi. Zesłany w 1848 r. do kopalni srebra w Nerczyńsku, pracował tam przykuty łańcuchem do taczki. Gdy wybuchła epidemia cholery, rozkuto go i kazano leczyć chorych. Po 10 latach, na skutek amnesti, powrócił na Litwę. W listopadzie 1856r. został ponownie bibliotekarzem Towarzystawa Lekarskiego w Wilnie i obowiązki te pełnił aż do śmierci. Zmarł 24 grudnia 1877 r. Koszty renowacji pomnika A. Renigera wyniosły 3398 €. Renowacja pomnika była możliwa dzięki darowiznom lekarzy, członków Polskiego Towarzystwa Lekarskiego z Warszawy, Częstochowy, Krakowa, Ostrołęki, Śremu i Katowic, przy współpracy Polskiego Stowarzyszenia Medycznego na Litwie.
Uroczyste otwarcie pomnika A.Renigera po renowacji 18 09 2015 (poniżej).
![]() |
Inicjatorzy odnowienia pomnika Dr Krystyna Podgórska, Dr Dariusz Żybort, Dr Beata Zawadowicz (poniżej).
![]() |
Alicja Klimaszewska Prezes SKOnSR, Dr Krystyna Podgórska, Dr Dariusz Żybort, Dr Beata Zawadowicz (poniżej).
![]() |